"PR" ဘာလဲ.. ဘယ္လဲ...

fb ေပၚက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား... PR စနစ္ ဆိုတာကို.. ေျပာေျပာေနတာ ေတြ႕ေနရတယ္.. တကယ္နားလည္လို႔ပဲေျပာေနတာလား.. ၾကားဖူးနား၀ေတြနဲ႔ေျပာေနတာလားေတာ့ မသိဘူး.. ဒါေၾကာင့္.. ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္.. PR အေၾကာင္းေလး .. share ေပးခ်င္လို႔ပါ.. -
-
-
-
ဒီေန႔အခ်ိဳ႕ေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ ဂ်ာနယ္မ်ားမွာ ေရးေနတဲ့ PR စနစ္ဆိုတာ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္(Proportional Representatin System)ကို ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာေတာ့ ၁၉၅၁-၅၂၊၁၉၅၆-၁၉၆၀ခုႏွစ္မ်ားမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွာ(First Past the Post System-FPTP)စနစ္ကိုဘဲ က်င့္သံုးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း မဲဆႏၵနယ္တစ္ခု ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္း(ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း)မ်ားအနက္ မဲအမ်ားဆံုး ရရွိသူတစ္ဦးသာ အႏိုင္ရတဲ့သူ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးတဲ့စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ တာပါ။ ဒီစနစ္ဟာ(First Past the Post System FPTP)ပါဘဲ။

FPTP စနစ္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုမဲဆႏၵရွင္အားလံုး က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ လို႔ ဒီစနစ္နဲပက ရင္းႏွီးေနၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ အထူးရွင္းျပမေနေတာ့ပါဘူး။ဒါေပမဲ့ ျပည္သူလူထုမဲဆႏၵရွင္မ်ားအတြက္ ထူးျခားေနတဲ့ အစိမ္းသက္သက္ျဖစ္ေနတဲ့ PR စနစ္ ဆိုတာကို နည္းနည္းရွင္းျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ PR စနစ္က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း(၈၀)ေက်ာ္ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။PR စနစ္ အတြင္းမွာတင္ က်င့္သံုးတဲ့ နည္းလမ္း(၃)မ်ိဳး ေလာက္ရွိေနတာေတြ႔ရေၾကာင္း၊အဲဒါေတြရဲ႕အေသးစိတ္ကို ေနာင္မွ ရွင္းျပပါမယ္ဗ်ာ။ခုေတာ့ PR စနစ္ကိုဘဲ ရွင္းျပခ်င္တာပါ။

အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ဆိုတာ(Proportional Representatin System:PR System)ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရရွိတဲ့ မဲအနည္းအမ်ား အခ်ိဳးအစားအလုိက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာမ်ားကို(လႊတ္ေတာ္အမတ္)၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ေသာ ပါတီမ်ားသို႔ခြဲေ၀ေပးတဲ့စနစ္ပါ။ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ မဲဆႏၵရွင္ေတြဟာ ယံုၾကည္ခ်က္ မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

PR စနစ္ကို ပထမဆံုးက်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာ သိရွိရပါတယ္။PR စနစ္နဲ႔ သေဘာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ဒါမွမဟုတ္ အုပ္စုေတြမ်ား ၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတစ္ဦးထက္ပိုေနေသာ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္ရၿပီး မိမိတို႔ ပါတီ သို႔မဟုတ္ မိမိတို႔အုပ္စုက ရရွိတဲ့ မဲဆႏၵအေရအတြက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ကို္ယ္ စားလွယ္ေလာင္းေနရာမ်ားကို အခ်ိဳးက်ခြဲေ၀ရရွိႏိုင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ျဖစ္ပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္တိုင္းမွာေတာ့ အားသာခ်က္၊အားနည္းခ်က္ ဆိုတာ ရွိေနပါတယ္။ PR စနစ္မွာလည္း ဒီလိုဘဲ။ အားသာခ်က္ကေတာ့

(၁) ပါတီငယ္ေတြကို ေထာက္ခံသူမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးအုပ္စုအားလံုး ကိုယ္စား ျပဳမႈကို ခံစားရျခင္း။

(၂) မဲဆႏၵရွင္မ်ားအဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ပိုရေသာေၾကာင့္ မဲထည့္မည့္သူ အေရအတြက္ ပိုမ်ားလာႏိုင္ျခင္း။

(၃) လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ပါတီကိုယ္စားျပဳသည့္အေရအတြက္ ပိုမ်ားလာျခင္း။

(၄) ပါတီမ်ားမွ တင္ျပလာသည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား စာရင္းတြင္ အရည္ အခ်င္းရွိသူမ်ားပါ၀င္လာျခင္း။

(၅) လူမ်ိဳးစံု၊ဘာသာစံု၊ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပိုလာၿပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ားလည္း ပါ၀င္လာ ႏိုင္ျခင္း။

(၆) အင္အားႀကီးေသာ ပါတီႀကီးတစ္ခုက လႊတ္ေတာ္အား ႀကီးစိုးထားမႈမွ ကာကြယ္ ႏိုင္ျခင္း။

(၇) ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတစ္ဦးသည္ သတ္မွတ္ခဲမရရွိပါက မဲအနည္းဆံုးကိုယ္စား လွယ္ေလာင္းကို ထုတ္ပယ္၍ ယင္း၏မဲမ်ားကို အျခားကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား အားမွ်တစြာ ေ၀ငွျခင္း။

PR စနစ္မွာ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနပါတယ္။

(၁) မဲဆႏၵရွင္မ်ားနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ နီးကပ္စြာ ဆက္ဆံမႈေလ်ာ့နည္းတာေၾကာင့္ တာ၀န္ယူ တာ၀န္ခံမႈ အားနည္းျခင္း။

(၂) ပါတီစံုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အမ်ားစုပါ၀င္လာ၍ အစိုးရဖဲြ႔ရာတြင္ ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ ျဖစ္လာႏိုင္ျခင္း။

(၃) ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရမ်ား ျဖစ္လာတတ္၍ ေရရွည္တြင္ စည္းလံုးမႈ ပ်က္ျပားႏုိင္ျခင္း။

(၄) လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား ပါတီက ေရြးရာတြင္ ပါတီတြင္းျပႆနာမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ျခင္း။

(၅) ေငြမ်ားမ်ား တတ္ႏိုင္ပါက တစ္တိုင္းျပည္လံုး၀င္ေရာက္အေရြးခဲ့ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ပါတီတစ္ခုသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားစြာ ရသြားႏိုင္ျခင္း။

(၆) လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာ ရလာႏိုင္၍ တိုင္းျပည္ေအးခ်မ္းမႈ အားနည္းလာႏိုင္ျခင္း။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အခုေလာေလာဆယ္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ ေလာင္ ေျပာေနၾကတဲ့ PR စနစ္ဆိုတာ ဒါပါဘဲဗ်ာ။အားသာခ်က္ရွိသလို

အားနည္းခ်က္ရွိတာပါဘဲ။ျပည္သူလူထုႀကီးတစ္ရပ္လံုး အေကာင္းအဆိုးစဥ္းစားေ၀

ဖန္ႏိုင္ၾကပါေစ....။